Theo Bộ Công thương, ngày 15/11, Cơ quan Quản lý thực phẩm và dược phẩm Đài Loan (TFDA) công bố một lô hàng mì ăn liền tôm chua thương hiệu Gấu Đỏ (SOUR-HOT SHRIMP FLAVOR INSTANT NOODLES) của nhà sản xuất/xuất khẩu là Công ty cổ phần Thực phẩm Á Châu (Asia Foods) tại tỉnh Bình Dương, Việt Nam.

Sản phẩm này được một doanh nghiệp của Đài Loan (Trung Quốc) nhập khẩu, qua kiểm tra tại cửa khẩu phát hiện hàm lượng Etylen Oxit không phù hợp với tiêu chuẩn.

Trong đó, hàm lượng Etylen Oxit được phát hiện lần này không chỉ trên gói gia vị (3,438mg/kg) mà còn phát hiện cả ở vắt mì (0,107mg/kg). Vì vậy, để giữ uy tín của sản phẩm thực phẩm Việt Nam trên thị trường xuất khẩu, Bộ Công thương đề nghị Công ty cổ phần Thực phẩm Á Châu khẩn trương báo cáo về các vấn đề liên quan.

Hiện Bộ Công Thương đã có văn bản gửi Công ty cổ phần Thực phẩm Á Châu (Asia Foods), yêu cầu báo cáo về thực phẩm có mối nguy chất cấm etylen oxit (EO) là sản phẩm mì ăn liền tôm chua thương hiệu Gấu Đỏ, trước ngày 25/11.

Đồng thời, đề nghị Asia Foods  khẩn trương báo cáo về các vấn đề liên quan, thông tin về các loại sản phẩm thực phẩm bao gồm: tên sản phẩm, số lượng, lô sản xuất, hạn sử dụng, thị trường xuất khẩu, bản sao hồ sơ tự công bố thực phẩm kèm theo kết quả kiểm nghiệm do công ty sản xuất, kinh doanh tại Việt Nam và xuất khẩu sang thị trường Đài Loan trong năm 2022, cũng như quy trình công nghệ sản xuất mì ăn liền của công ty.

Doanh nghiệp cũng được yêu cầu đánh giá nguy cơ về khả năng xuất hiện etylen oxit trong các sản phẩm mì ăn liền do công ty sản xuất, kinh doanh kèm theo biện pháp kiểm soát tương ứng.

Trước thông tin trên, không ít người bày tỏ sự hoang mang về sản phẩm mì ăn liền cùng thương hiệu đang được bán tại thị trường trong nước. Bà Trần Thị Thu Hoài (ngụ Q.Gò Vấp, TPHCM) chia sẻ: “Con, cháu tôi đứa nào cũng thích mì tôm, nhưng cứ thấy thông tin mì tôm chứa dư lượng chất cấm thế này tôi thực sự lo lắng, không biết sản phẩm mì gấu đỏ tại thị trường Việt Nam có bị dư lượng như vậy không?”.

Anh Trần Minh Hiếu (ngụ Dĩ An, Bình Dương) thì cho rằng, cơ quan chức năng về ATTP của Việt Nam cần vào cuộc lấy mẫu bất kỳ sản phẩm là miến gói, mì gói trên thị trường, để xét nghiệm thành phần chất cấm, vì hàng xuất khẩu mà tồn dư chất cấm vượt ngưỡng thì hàng dùng cho nội địa cũng khó có thể đảm bảo an toàn.

Theo các chuyên gia thực phẩm, nếu sử dụng lâu dài sản phẩm mì ăn liền có chứa chất Etylen Oxit thì có thể gây đột biến, ung thư.

Trước đó, năm 2021, một số lô mì Hảo Hảo và miến Good do Công ty Acecook Việt Nam sản xuất có chứa chất cấm ethylene oxide bị Cơ quan An toàn Thực phẩm Ireland (FSAI) cảnh báo và thu hồi, do vi phạm tiêu chuẩn an toàn vệ sinh thực phẩm của EU. 

Cục An toàn thực phẩm cũng đã từng nhận được thông tin cảnh báo về việc Liên minh châu Âu (EU) đã thu hồi sản phẩm mì khô vị bò gà có tên tiếng Anh "Dried noodles with chicken - and beefspices", nhà sản xuất: Công ty cổ phần thực phẩm Thiên Hương (TPHCM), tại thị trường Na Uy, do sản phẩm chứa 0,052mg/kg - ppm ethylene oxide, vi phạm chỉ thị số 91/414/EEC của EU.

Theo FSAI, việc sử dụng sản phẩm nhiễm ethylene oxide có thể gây ung thư nếu thường xuyên sử dụng trong thời gian dài.

Ngoài ra, Cơ quan hóa chất châu Âu phân EO là chất gây đột biến, ung thư. Việc tiêu thụ thực phẩm có chứa EO với lượng nhiều và trong một thời gian dài sẽ làm tăng nguy cơ gây hại sức khỏe.

Thông tin tới báo chí, TS. Trần Quang Trung, nguyên Cục trưởng Cục An toàn vệ sinh Thực phẩm (Bộ Y tế) cảnh báo, Việt Nam là nước đứng thứ 3 trên thế giới về việc sử dụng mì ăn liền. Đối với chất Ethylene Oxide được phát hiện ở trong sản phẩm mì mì ăn liền, nếu sử dụng lâu dài sẽ gây một số các biểu hiện như đau đầu, ảnh hưởng đến hệ thần kinh và có thể gây ung thư vì khí này làm thay đổi ADN của vi khuẩn, gây đột biến và gây ung thư do đột biến gen.

Ông Trung cho biết, chất Ethylene Oxide, đa số được dùng dưới dạng khí để tiệt trùng ở nhiệt độ thấp, vì khí này có thể xuyên thấu qua lớp bao bì để diệt vi khuẩn kể cả dạng nấm, virus dạng nấm được dùng trong tiệt trùng thiết bị y tế, dược, thực phẩm, tiệt trùng trong lâm sản và thú y,....

PGS.TS. Bùi Thị An, Đại biểu Quốc hội khóa XIII cũng đã có lần phát biểu rằng, bà rất bất bình về việc nhiều sản phẩm mì ăn liền do doanh nghiệp Việt Nam sản xuất thời gian gần đây liên tục bị phát hiện chưa chất cấm và phải thu hổi.

Bà An bất bình về trách nhiệm của doanh nghiệp này với xã hội ở đâu? Bà cho rằng nếu thực sự có chất cấm trong sản phẩm mì ăn liền thì họ đã không đề cao trách nhiệm xã hội vì cộng đồng. Đồng ý là kinh doanh phải có lợi nhuận nhưng phải có trách nhiệm với xã hội, với người dân, người tiêu dùng sản phẩm của họ sản xuất.

Trong quá trình sản xuất mà đưa các chất cấm vào như vậy để làm hại sức khỏe cho dân. Đề nghị các cơ quan quản lý phải làm rất chặt chẽ việc này. Đây không còn là vấn đề đơn giản của doanh nghiệp.

Bà An cũng cho biết, trong đại dịch Covid -19 mới thấy rằng sức khỏe người dân là vô cùng quan trọng, sức đề kháng, thể lực của họ là quan trọng, mà doanh nghiệp làm như thế này là vô trách nhiệm, bà An khẳng định.

Lỗi này ngoài thuộc về doanh nghiệp, ngoài ra, cũng cần phải chỉ rõ trách nhiệm của cả các cơ quan quản lý Nhà nước về kiểm tra an toàn thực phẩm, kiểm tra về chất lượng, kiểm tra về nguyên liệu đầu vào, sản phẩm đầu ra trước khi đưa ra thị trường tiêu thụ.

Trả lời 1 tờ báo, TS Phan Thế Đồng, Phó Chủ tịch Hội Dinh dưỡng thực phẩm TPHCM từng cho biết, etylen oxit (EO) còn có các tên gọi khác như Ethylene Oxide (EtO), Alkene Oxide, Dimethylene Oxide. EO không phải thuốc trừ sâu dùng trong nuôi trồng, mà được sử dụng tiệt trùng thiết bị sản xuất, dụng cụ trong lĩnh vực y tế, chăm sóc sức khỏe, sản xuất dược phẩm và thú y.

Ngoài ra, EO còn được dùng một lượng nhỏ để bảo quản thực phẩm, kho chứa nguyên liệu thực phẩm. Khi dùng EO thì khả năng dư lượng trong thiết bị, kho chứa thực phẩm là không tránh khỏi. Đây cũng được coi là một trong những nguyên nhân gây tồn dư EO quá liều lượng cho phép trong thực phẩm. Do đó, nếu sử dụng EO bảo quản thực phẩm, nhà sản xuất phải tính đến lưu lượng tồn dư EO trong thiết bị sản xuất và kho chứa nguyên liệu.

Mặt khác, gói gia vị trong mì tôm rất dễ bị hỏng, mốc, sâu mọt, nên người ta dùng EO để bảo quản được lâu. Nếu trong sợi mì cũng có dư lượng EO thì cần truy xuất nguồn gốc nguyên liệu khi nhập về, có thể đơn vị cung cấp nguyên liệu đã sử dụng EO để khử trùng kho chứa, thiết bị, bảo quản nguyên liệu...

“Liều lượng EO khi sử dụng để bảo quản thực phẩm phụ thuộc vào số lượng, thành phần trong nguyên liệu. Bởi nếu một thành phần nào đó trong nguyên liệu có khả năng liên kết EO thì phải hạn chế liều lượng khi sử dụng. Mặc dù EO là chất khí bay hơi, nhưng nếu nó gặp thành phần liên kết có trong nguyên liệu thực phẩm thì chỉ có thể bay hơi ở nhiệt độ từ 200 - 300 độ C.

Một số nước trên thế giới cấm sử dụng EO vì lý do bay hơi. Công nhân tiếp xúc trực tiếp với EO khi tiệt trùng thiết bị, bảo quản nguyên liệu thực phẩm... cần đeo mặt nạ, khẩu trang và bảo hộ lao động. Việc công nhân hít phải EO ở hàm lượng cao có thể dẫn tới phản ứng cấp tính như: Buồn nôn, nôn mửa, rối loạn thần kinh, viêm phế quản, phù phổi... Tiếp xúc da hoặc mắt với dung dịch EO gây kích ứng da và mắt ở người” – TS Phan Thế Đồng nhấn mạnh.